Zwiedzanie Sztokholmu

Niektórzy wybierają się w podróż bez żadnego planu, snując się uliczkami miast i odkrywając pomijane przez turystów obiekty. Inni wręcz przeciwnie – przed wyjazdem kupują przewodniki, subskrybują newslettery podróżnicze i tworzą listę miejsc, które trzeba odwiedzić. Jeśli należysz do tej drugiej grupy i właśnie planujesz wyjazd do Sztokholmu, sprawdź, jakich obiektów nie może zabraknąć na Twojej liście!

Krótka historia Sztokholmu

Sztokholm, przez Szwedów nazywany Stockholm (czytamy stok’kolm z akcentem na drugą sylabę), to największe miasto w całej Szwecji. Możliwe, że jego nazwa pochodzi od słów stock (pień, belka) i holme (wyspa).

Za datę założenia miasta podaje się rok 1252, a założycielem Sztokholmu miał być Birger Magnusson, znany jako Birger jarl – najwybitniejsza postać średniowiecznej Szwecji, dzięki której Sztokholm zyskał również znaczenie handlowe. Oficjalną stolicą miasto zostało w XVII wieku na mocy aktu o formie rządu z 1634 roku. Od 1523 roku jest siedzibą królów szwedzkich, którzy początkowo mieszkali w zamku Tre Kronor (większość budynku spłonęła pod koniec XVII wieku), a od 1754 roku oficjalną siedzibą szwedzkich monarchów jest Pałac Królewski.

Wzmianki o Sztokholmie pojawiają się jednak jeszcze przed 1252 rokiem – w staroskandynawskich sagach znajdziemy go pod nazwą Agnafit lub Agnefit, która pochodzi od imienia mitologicznego króla szwedzkiego, Agne.

Wenecja Północy

Sztokholm nie bez powodu bywa nazywany Wenecją Północy. Stolica Szwecji leży bowiem na 14 wyspach, które łączą ze sobą 53 mosty, a także na lądzie stałym – nad jeziorem Melar (z cieśniną Norrström) i zatoką Morza Bałtyckiego Saltsjön. Jedna trzecia Sztokholmu składa się z lasów, parków i łąk, jedna trzecia z wody, a resztę zajmuje zabudowa miejska.

Cały archipelag sztokholmski to ponad 24 000 wysp, wysepek i przybrzeżnych skał, powstałych wskutek działania lodowca skandynawskiego, który zaczął ulegać topnieniu około 10 tysięcy lat temu. Proces wynurzania wysp jeszcze się nie dokonał i każdego roku unoszą się one o ok. 5 mm.

Gamla Stan i Pałac Królewski

Zwiedzanie Sztokholmu warto zacząć od Starego Miasta, czyli Gamla Stan. Ta historyczna dzielnica założona w XIII wieku przez jarla Birgera leży na wyspach Stadsholmen, Riddarholmen, Strömsborg i Helgeandsholmen. Dziś możemy podziwiać jedynie zabytki zachowane po pożarze, który miał miejsce w 1626 roku.

To właśnie na Gamla Stan znajduje się Pałac Królewski (Kungliga slottet) z 1754 roku, czyli oficjalna siedziba królów szwedzkich. Oficjalna, bo obecny władca Karol XVI Gustaw mieszka wraz z rodziną w Pałacu Drottningholm (Drottningholm Slott), który leży kilkanaście kilometrów na zachód od centrum miasta. W miejscu, w którym dziś znajduje się Pałac Królewski stał wcześniej zamek Tre Kronor (Trzy Korony), którego nazwa została zainspirowana złoconymi koronami umieszczonymi na jednej z wież. Zamek doszczętnie spłonął w 1697 roku, a na jego miejscu architekt Nicodemus Tessin młodszy zbudował Kungliga slottet – pierwszym królem, który w nim zamieszkał, był Adolf Fryderyk.

Podczas pobytu króla w Pałacu na maszt wciągana jest flaga Szwecji. Wewnątrz budynku znajdują się królewskie apartamenty, sala tronowa, skarbiec, muzeum, apartamenty rycerskie, muzeum antyków Gustawa III i zbrojownia. W Pałacu Królewskim odbywają się również bankiety z okazji przyznania Nagrody Nobla.

Strona internetowa: https://www.kungahuset.se/
Adres: Kungliga slottet, 107 70 Sztokholm
Godziny otwarcia: codziennie od 10:00 do 17:00
Cennik: 90-210 SEK (droższe bilety obejmują również zwiedzanie kościoła na Riddarholmen)

Kościoły Storkyrkan i Riddarholmskyrkan

Wielu turystów kieruje swoje kroki do budynków sakralnych, które można znaleźć w każdej stolicy. Będąc w Sztokholmie, warto odwiedzić dwa takie obiekty, oba w dzielnicy Gamla Stan. Pierwszym z nich jest Storkyrkan, czyli Kościół św. Mikołaja, położony tuż obok Pałacu Królewskiego. W tej XIII-wiecznej katedrze odbywają się uroczystości dworskie, a w XVI wieku reformator Olaus Petri wygłaszał tu swoje płomienne kazania, czego efektem było przyjęcie luteranizmu przez Szwecję. Pomnik Petriego można zresztą znaleźć przy kościele, od strony ulicy Slotsbacken.

Adres: Trångsund 1, 111 29 Sztokholm
Godziny otwarcia: codziennie od 10:00 do 18:00
Cennik: zwiedzanie z audioprzewodnikiem jest bezpłatne dla osób do 18. roku życia, dorośli i seniorzy płacą 60-75 SEK

Riddarholmskyrkan to z kolei luterański kościół w dzielnicy Gamla Stan – jego nazwa pochodzi od wyspy, na której jest położony: w dosłownym tłumaczeniu jest to Kościół na Riddarholmen. To najstarszy kościół w Sztokholmie, zbudowany pod koniec XIII wieku dla franciszkanów przez króla Magnusa I Birgerssona. Riddarholmskyrkan to miejsce pochówku władców Szwecji – trumny znajdują się w podziemiach kościoła, natomiast pomniki nagrobne można oglądać wewnątrz obiektu. Przez cały rok organizowane są tu koncerty, natomiast nie odbywają się w nim chrzciny i śluby. Zwiedzanie Riddarholmskyrkan jest wliczone w cenę

Strona internetowa: https://www.kungligaslotten.se/english/royal-palaces-and-sites/the-riddarholmen-church.html
Adres: Birger Jarls Torg 2, 112 28 Sztokholm
Godziny otwarcia: otwarty dla publiczności latem i jesienią codziennie od 10:00 do 17:00
Cennik: 30-210 SEK (droższe bilety obejmują również zwiedzanie Pałacu Królewskiego)

-> Warto przeczytać również: Zwiedzanie Reykjavíku <-

Pałac Drottningholm

Drottningholm Slott to rezydencja królewska położona na przedmieściach Sztokholmu – konkretnie na wyspie Lovön, na jeziorze Mälaren, w gminie Ekerö. Pałac w stylu renesansowym został zbudowany pod koniec XVII wieku. Choć mieszka tu rodzina królewska, znaczna część obiektu jest udostępniana zwiedzającym. Król i królowa mieszkają w południowym skrzydle pałacu, a reszta obiektu jest otwarta dla publiczności przez cały rok. Od 1991 roku Drottningholm Slott znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Oryginalny zamek spłonął w 1661 roku, lecz został odbudowany przez architekta Nicodemusa Tessina starszego i jego syna Nicodemusa Tessina młodszego na zlecenie królowej Jadwigi Eleonory. W 1764 roku królowa Ludwika Ulryka zleciła budowę teatru dworskiego, natomiast w 1769 roku powstał słynny pawilon chiński. Od 1777 roku wokół obiektu znajduje się ogród w stylu angielskim. Ciekawostką jest, że marmurowe lwy, które znajdują się przy głównym wejściu do Drottningholm Slott, pochodzą z Zamku Ujazdowskiego w Warszawie.

Strona internetowa: https://www.kungligaslotten.se/english/royal-palaces-and-sites/drottningholm-palace.html
Adres: 178 93 Drottningholm
Godziny otwarcia: codziennie od 10:00 do 16:00
Cennik: dzieci (0-6) wstęp bezpłatny, dzieci (7-17) i studenci 70 SEK, dorośli 140 SEK

Muzeum Hallwyl

Hallwylska Museet to jedno z chętniej odwiedzanych muzeów sztokholmskich, które znajduje się w prywatnym domu wybudowanym w 1898 roku. Pierwotnie mieściła się tu zimowa rezydencja baronostwa von Hallwyl, gdzie Wilhelmina przechowywała pokaźną kolekcję antyków: sztuki, broni i przedmiotów użytku codziennego. Od 1938 roku przy Hamngatan 4 znajduje się Muzeum Hallwyl, które zaliczane jest do Narodowych Muzeów Historycznych. To idealne miejsce dla osób, które chciałyby na kilka chwil przenieść się w przeszłość i zanurzyć we wnętrzach sprzed 100 lat. Warto zabrać tu dzieci, choć do zwiedzania z przewodnikiem wymagana jest znajomość języka angielskiego. Obiekt organizuje również wycieczki szkolne.

Strona internetowa: https://hallwylskamuseet.se/
Adres: Hamngatan 4, 111 47 Sztokholm
Godziny otwarcia: na zwiedzanie z przewodnikiem w języku angielskim można wybrać się w każdą sobotę o 13:30 (maj-czerwiec) lub od wtorku do niedzieli o 14:00 (lipiec-sierpień). Muzeum jest otwarte w godzinach 12:00-16:00 (wt., czw., pt.), 12:00-19:00 (śr.) i 11:00-17:00 (weekend)
Cennik: samo wejście do muzeum jest bezpłatne, lecz przed wizytą należy zarezerwować darmowy bilet na stronie obiektu. Za dostęp do wystaw osoby powyżej 19 lat płacą 90 SEK, a za zwiedzanie z przewodnikiem 100 SEK (osoby do 19 lat wchodzą za darmo)

Muzeum Narodowe

Nationalmuseum to szwedzkie muzeum sztuki i designu, w którego zbiorach znajdują się obrazy, rzeźby, rysunki i grafiki z lat 1500-1900, a także sztuka użytkowa, wzornictwo i portrety – od wczesnego średniowiecza po współczesność. Muzeum Narodowe w Sztokholmie zostało uznane za szwedzkie muzeum roku 2022, między innymi za postępy w dziedzinie komunikacji cyfrowej oraz nowe, świeże spojrzenie na poszczególne okresy w historii sztuki. Na szczególną uwagę zasługują wystawy czasowe, na które można zarezerwować bilet online. W Muzeum Narodowym na odwiedzających czekają również restauracja, bar i kawiarnia.

Strona internetowa: https://www.nationalmuseum.se/
Adres: Södra Blasieholmshamnen 2, 111 48 Sztokholm
Godziny otwarcia: od wtorku do niedzieli w godzinach 10:00-17:00
Cennik: bezpłatne wejście dla osób do 20 lat, a także dla wszystkich na wybrane wystawy; pozostałe wystawy to koszt 100-170 SEK (osoby powyżej 20 lat)

Fotografiska

Ciekawym miejscem w Sztokholmie jest Fotografiska, czyli obiekt, który powinni koniecznie odwiedzić miłośnicy fotografii i sztuk wizualnych. W obiekcie można znaleźć prace artystów z całego świata, a oprócz wystaw fotograficznych organizowane są tu również spotkania i eventy. Fotografiska ma swoją siedzibę w kilku miastach świata – oprócz Sztokholmu są to również Nowy Jork, Tallin, Berlin, Szanghaj i Miami. Pierwszy obiekt powstał jednak w 2010 roku w Sztokholmie, jako miejsce dla światowej klasy fotografii i prezentowania nowych perspektyw. Warto też odwiedzić znajdującą się w Fotografiska restaurację, która w 2021 roku otrzymała zieloną koniczynkę Michelin za prowadzenie zrównoważonej kuchni, opartej w dużej mierze na produktach roślinnych.

Strona internetowa: https://www.fotografiska.com/sto
Adres: Stadsgårdshamnen 22, 116 45 Sztokholm
Godziny otwarcia: codziennie do 10:00 do 23:00
Cennik: 175-200 SEK, dzieci (0-12 lat) wchodzą za darmo

Skansen i Muzeum Nordyckie

Skansen, czyli pierwsze na świecie muzeum etnograficzne na wolnym powietrzu założył w 1891 roku Artur Hazelius – szwedzki nauczyciel i badacz folkloru, a także założyciel Muzeum Nordyckiego. Celem Hazeliusa było ukazanie sposobu życia w różnych rejonach kraju przed epoką industrialną. Obecnie znajduje się tu ok. 140 budynków, a najstarszy (Vastveitloftet) pochodzi z XIV wieku. W szwedzkim Skansenie znajdziemy między innymi repliki takich budynków jak sklep spożywczy, apteka, piekarnia, szkoła, kościół, poczta czy warsztat mechaniczny. Jedną z atrakcji Skansenu jest zoo, w którym można podziwiać zwierzęta żyjące w Skandynawii, takie jak niedźwiedzie, foki, łosie czy jelenie. Popularną atrakcją jest także kolejka linowa Bergbanan, która zabiera turystów w górę Skansenu. Na terenie obiektu znajdziemy też Akwarium, gdzie można zobaczyć ok. 200 egzotycznych gatunków zwierząt, takich jak lemury, krokodyle, papugi czy pigmejki karłowate.

Strona internetowa: https://www.skansen.se/
Adres: Djurgårdsslätten 49-51, 115 21 Sztokholm
Godziny otwarcia: codziennie w godzinach 10:00-18:00
Cennik: dzieci (0-3) wchodzą z darmo, dzieci (4-15) 30-80 SEK, dorośli 30-220 SEK (ceny różnią się w zależności od atrakcji); wstęp do zoo i Centrum Naukowego Morza Bałtyckiego jest bezpłatny

W 1873 roku Artur Hazelius założył również Muzeum Nordyckie (Nordiska Museet), czyli muzeum historii kultury nordyckiej. Odwiedzający mogą zapoznać się z kulturą Szwecji od 1520 roku do czasów współczesnych. Zbiory obejmują ponad 1,5 miliona eksponatów, w tym biżuterię, odzież, przedmioty użytku codziennego, meble, zabawki czy odtworzone pomieszczenia mieszkalne. Jest to największe muzeum historii kultury w całej Szwecji, dlatego warto je odwiedzić podczas wizyty w Sztokholmie. Wstęp na niektóre wystawy dostępny jest wyłącznie przy zakupie biletu z wyprzedzeniem, dlatego przed wizytą warto zajrzeć na stronę internetową obiektu i zapoznać się z aktualną ofertą.

Strona internetowa: https://www.nordiskamuseet.se/
Adres: Djurgårdsvägen 6-16, 115 93 Sztokholm
Godziny otwarcia: codziennie od 10:00 do 17:00 (w okresie od września do maja muzeum otwarte jest w środy do 20:00)
Cennik: dzieci (0-18) bezpłatnie, dorośli 140 SEK, studenci i seniorzy 120 SEK

Godziny otwarcia i ceny biletów mogą ulec zmianie, dlatego przed wyjazdem sprawdź aktualne informacje na stronach internetowych obiektów.

-> Może zainteresuje Cię też: Zwiedzanie Helsinek <-