Zwiedzanie Helsinek

Choć Finlandia nie jest krajem skandynawskim (a jedynie nordyckim), osoby podróżujące na Północ bardzo często planują wyjazd do kraju Muminków. Podróżni zazwyczaj decydują się na odwiedziny u św. Mikołaja w Rovaniemi lub jadą do Helsinek. Stolica Finlandii jest więc kolejnym miejscem, które postanowiliśmy opisać w naszej serii praktycznych przewodników turystycznych. Sprawdź, co warto zobaczyć podczas pobytu w Helsinkach i przeżyj niezapomniany urlop na południu Finlandii!

Krótka historia Helsinek

Helsinki to stolica, a zarazem największe (715,48 km²) miasto Finlandii, położone w regionie Uusimaa. Już w XV wieku znajdowała się tu niewielka osada, która należała do państwa szwedzkiego. Za datę założenia miasta uznawany jest rok 1550, a za jego założyciela – król Gustaw Waza. Do 1812 roku stolicą Finlandii było Turku, najstarsze fińskie miasto. Warto zauważyć, że w 1809 roku kraj trafił w ręce Rosjan i to właśnie rosyjski car Aleksander I przeniósł stolicę do Helsinek, aby zmniejszyć wpływy szwedzkie w Finlandii. W tym czasie Helsinki zaczęto rozbudowywać na podobieństwo Petersburga.

Po wielu wiekach podporządkowania Szwecji Finlandia trafiła w ręce Rosjan. Wielkie Księstwo Finlandii, połączone unią personalną z Imperium Rosyjskim, istniało ponad 100 lat – 4 stycznia 1918 roku Finlandia odzyskała niepodległość, a po II wojnie światowej stolica zaczęła szybko się rozwijać.

Co ciekawe nazwa Helsinki jest używana wszędzie z wyjątkiem krajów skandynawskich, które stosują dwie formy: Helsinki lub Helsingfors. Ten drugi wyraz pochodzi ze szwedzkiego i był stosowany od początku istnienia miasta. Jego etymologia wiąże się z dwoma słowami: dawną nazwą rzeki Vantaa (Helsing) i wodospadem (fors). Pierwszy człon pochodzi najpewniej od szwedzkiego słowa hälsing, oznaczającego ‘mieszkańca tego miejsca’. Z kolei sami mieszkańcy Helsinek nazywają miasto Hesa lub Stadi. Inne przydomki stolicy to „córka Bałtyku” i „białe miasto Północy”.

Helsinki są otoczone wodami Morza Bałtyckiego aż z trzech stron, a granice stolicy obejmują 315 wysp. W skład aglomeracji wchodzą również satelickie miasta Espoo, Vantaa i Kauniainen.

Jak dostać się z Polski do Helsinek?

Helsinki leżą na samym południu kraju i dostać się można do nich na kilka sposobów. Najprościej jest oczywiście wsiąść w samolot i po dwóch godzinach wysiąść na lotnisku w Helsinkach. Jeśli jednak wyznajesz zasadę, że podróż jest celem samym w sobie, możesz zdecydować się na wyprawę przez Szwecję  (na przykład promem ze Świnoujścia do Ystad i ze Sztokholmu do Helsinek) albo drogą lądową przez Litwę, Łotwę i Estonię, a dalej promem z Tallina do Helsinek (niecałe 3 godziny rejsu). Opcji jest sporo, a wszystko zależy od tego, jak szybko chcesz się znaleźć w Helsinkach.

Kauppatori

Plac Targowy to miejsce, od którego warto rozpocząć zwiedzanie Helsinek – szczególnie jeśli jesteśmy głodni lub chcemy zaopatrzyć się w lokalne produkty. Znajdziemy tutaj między innymi mięso renifera, świeże owoce i warzywa, fińskie jagody czy ryby. Oprócz tego Kauppatori to także miejsce, gdzie bez problemu kupimy pamiątki i rękodzieło, dlatego warto je odwiedzić, by nabyć upominki z podróży.

Adres: Eteläranta, 00170 Helsinki
Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek 6:30-18:00, sobota 6:30-16:00, niedziela 10:00-17:00

Sobór Uspieński

Uspenskin katedraali, w Polsce znany jako Sobór Uspieński lub Sobór Zaśnięcia Matki Bożej, to prawosławny sobór katedralny, a zarazem główna świątynia Fińskiego Kościoła Prawosławnego. Budynek powstał w 1868 roku i został zaprojektowany przez rosyjskiego architekta Aleksieja Gornostajewa. Sobór stanowi flagowy przykład rosyjskich wpływów w Finlandii i jest największą świątynią prawosławną w krajach nordyckich. Obiekt zdobi 13 złoconych kopuł, które symbolizują dwunastu apostołów i Jezusa. Dzięki temu, że Sobór Uspieński znajduje się na wzgórzu, jest widoczny z wielu miejsc w Helsinkach. Będąc w środku, warto zwrócić uwagę na niezwykły ikonostas.

Adres: Kanavakatu 1, 00160 Helsinki
Godziny otwarcia: wtorek-piątek 9:30-19:00, sobota 10:00-15:00, niedziela 12:00-15:00
Cennik: wstęp bezpłatny

Havis Amanda

Nie tylko Duńczycy mają swoją syrenkę – jednym z symboli Helsinek jest Havis Amanda, fontanna z posągiem syreny, którą mieszkańcy nazywają Mantą. Rzeźba została stworzona w 1906 roku w Paryżu przez fińskiego artystę Villego Vallgrena, a 2 lata później przewieziona do Helsinek. Jeśli będziesz w stolicy 1 maja, koniecznie udaj się na Kauppatori, by zobaczyć, jak fińscy studenci zakładają syrence czapkę. Jest to coroczna tradycja, która symbolizuje rozpoczęcie studenckiego święta Vappu.

Adres: Kauppatori, 00130 Helsinki

-> Ciekawe miejsca warte zwiedzenia znajdziesz też tu: Zwiedzanie Sztokholmu <-

Park Tove Jansson i HAM

Fani Muminków powinni koniecznie wybrać się do Katajanokka Park, który w 2014 roku został przemianowany na Park Tove Jansson – z okazji 100 urodzin pisarki. W tym miejscu mała Tove lubiła się bawić, dlatego można na własne oczy zobaczyć, gdzie słynna „Mama Muminków” spędzała dzieciństwo. Będąc w parku, warto przy okazji zajrzeć na Luotsikatu 4 (dosłownie minuta drogi), gdzie rodzina Janssonów mieszkała w latach 1914-1933. Ciekawostką jest, że w innym helsińskim parku – Esplanade – znajdują się rzeźby ojca Tove, Viktora Janssona. Obok zlokalizowanej tam restauracji Kappeli stoi rzeźba „Nimfy Wodne/Zabawa” – modelką pozującą do postaci większej syreny miała być sama Tove.

Adres Parku Tove Jansson: Satamakatu, 00160 Helsinki, Finlandia
Godziny otwarcia: czynne całą dobę

Aby dowiedzieć się czegoś więcej o życiu Tove Jansson, warto odwiedzić Helsińskie Muzeum Sztuki (HAM), w którym znajduje się stała ekspozycja poświęcona pisarce. Prezentowane na wystawie zdjęcia wykonał brat Tove, fotograf Per Olov Jansson, który przez kilkadziesiąt lat fotografował życie siostry i rodziny. Wystawę otwarto 23.11.2019 i można ją oglądać do końca 2022 roku. Odwiedzając HAM, warto również zobaczyć inne eksponaty, gdyż w zbiorach Helsińskiego Muzeum Sztuki znajduje się ponad 9000 dzieł.

Strona internetowa HAM: https://www.hamhelsinki.fi/en/Adres: Eteläinen Rautatiekatu 8, 00100 Helsinki
Godziny otwarcia: wtorek 10:00-17:30, środa-niedziela 11:30-19:00
Cennik: osoby do 18 lat bezpłatnie, dorośli 10-12 euro (wstęp na niektóre wystawy jest darmowy dla wszystkich)

Plac Senacki i katedra Tuomiokirkko

Historyczny Plac Senacki (Senaatintori) to jedno z najpopularniejszych miejsc w stolicy. Od 1822 roku znajdowały się tu budynki senatu, gabinetu rządowego i sądu Wielkiego Księstwa Finlandii, natomiast po odzyskaniu niepodległości (1918) mieściła się tu siedziba nowego rządu. Obecnie urzęduje tu premier Finlandii. W centralnym miejscu Placu Senackiego można podziwiać pomnik cara Aleksandra II z 1894 roku. Car do dziś jest ceniony przez Finów, gdyż zrównał on język fiński z rosyjskim i przyczynił się do rozwoju Helsinek.

Po północnej stronie Placu stoi śnieżnobiała Katedra w Helsinkach (Tuomiokirkko) – luterańska katedra zaprojektowana przez Carla Ludwiga Engla, którą budowano w latach 1820-1850. Na dachu budynku znajdują się figury dwunastu apostołów, a w środku znajdziemy między innymi posągi Marcina Lutra i Filipa Melanchtona, a także ołtarz z obrazem przedstawiającym złożenie Jezusa do grobu (prezent od cara Mikołaja I). Latem organizowane są wycieczki z przewodnikiem po katedrze. Również w okresie letnim otwarta do zwiedzania jest krypta.

Strona internetowa: https://helsingintuomiokirkko.fi/
Adres: Unioninkatu 29, 00170 Helsinki
Godziny otwarcia: codziennie od 9:00 do 18:00
Cennik: 5 euro (opłata dobrowolna)

Twierdza Suomenlinna

Jedna z największych morskich fortec na świecie jest położona na grupie siedmiu wysp – Iso Mustasaari, Susisaari, Pikku-Musta, Kustaanmiekka, Sarkka, Lonna i Länsi-Musta – które są połączone ze sobą mostami. Nazwa obiektu w języku fińskim oznacza „Twierdzę Fińską”, natomiast Szwedzi używają określenia Sveaborg, co tłumaczy się jako „Twierdzę Szwedzką”. Budowę twierdzy rozpoczęli właśnie Szwedzi (1748), pragnąc obronić Finlandię przed wpływami rosyjskimi, dlatego Sveaborg to pierwotna nazwa fortecy. Kiedy Rosja zdobyła Finlandię, przemianowała twierdzę na Viapori. Obecna nazwa Suomenlinna jest używana od 1918 roku.

Forteca od 1991 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Jej pierwotnym celem była ochrona Helsinek od strony morza, natomiast obecnie stanowi atrakcję turystyczną odwiedzaną głównie przez miłośników historycznych zabytków. Do Suomenlinny kursuje co 20 minut prom z rynku głównego Kauppatori – rejs trwa zaledwie 15 minut, dlatego warto wpisać Suomenlinnę do planu podróży.

Na terenie twierdzy znajduje się kilka muzeów:

● Muzeum Suomenlinny – prezentuje ponad 270-letnią historię twierdzy, a jedną z atrakcji jest 25-minutowy film wyświetlany w 9 językach,

● Ehrensvärd Museum – dawniej w budynku znajdowała się rezydencja komendanta twierdzy, a dziś w muzeum można oglądać portrety, broń, modele statków i inne eksponaty z czasów szwedzkich,

● Suomenlinna Lelumuseo – to raj dla dzieci, gdyż w budynku znajduje się muzeum zabawek,

● Manege – muzeum wojskowe poświęcone czterem wojnom toczonym przez niepodległą Finlandię,

● Vesikko – jest to nietypowe muzeum, gdyż znajduje się na pokładzie okrętu podwodnego,

● Tullimuseo – muzeum cła jest poświęcone fińskim instytucjom celnym, w tym metodom stosowanym przez przemytników.

Strona internetowa: https://www.suomenlinna.fi/en/Adres: 00190 Helsinki
Godziny otwarcia i cennik: twierdzę można oglądać przez cały rok, a dostęp do poszczególnych atrakcji wraz z cenami warto sprawdzić na stronie internetowej twierdzy

Muzeum Sztuki Współczesnej Kiasma

Uwagę przykuwa już futurystyczny budynek muzeum, który został zaprojektowany przez Stevena Holla. Otwarta w 1998 roku Kiasma to obowiązkowy punkt odwiedzin dla miłośników sztuki współczesnej – zarówno fińskiej, jak i zagranicznej. W zbiorach obiektu znajdują się dzieła ponad 8000 artystów, a każdego roku do kolekcji trafia ok. 100 nowych prac. Kiasma, wraz z Muzeum Sztuki Ateneum i Muzeum Sztuki Sinebrychoff, jest częścią Fińskiej Galerii Narodowej. Obiekt organizuje wystawy, spektakle i eventy, dlatego przed wizytą warto sprawdzić aktualną ofertę. Kiasma określa siebie jako „safe place”, dlatego przywiązuje dużą wagę do tego, by w budynku każdy czuł się akceptowany.

Strona internetowa: https://kiasma.fi/en/
Adres: Mannerheiminaukio 2, 00100 Helsinki
Godziny otwarcia: wtorek-piątek 10:00-20:30, sobota 10:00-18:00, niedziela 10:00-17:00
Cennik: osoby do 18 lat bezpłatnie, dorośli 14-16 euro

Godziny otwarcia i ceny biletów mogą ulec zmianie, dlatego przed wyjazdem sprawdź aktualne informacje na stronach internetowych obiektów.

-> Przeczytaj również: Zwiedzanie Oslo – co warto zobaczyć? <-