Turku, nazywane przez Szwedów Åbo, to najstarsze miasto w Finlandii i dawna stolica kraju. Leży u ujścia rzeki Aurajoki, w południowo-zachodniej części Finlandii, ok. 170 km na zachód od Helsinek. Co warto zobaczyć podczas pobytu w mieście? Największe atrakcje w Turku to zamek, katedra i Wioska Muminków, choć w dawnej stolicy Finlandii znajdziemy też ciekawe muzea. Zanim wybierzesz się do Turku, sprawdź nasze propozycje i zaplanuj niezapomnianą wycieczkę!

Turku w pigułce

Nazwa miasta pochodzi od staroruskiego słowa tǔrgǔ, które oznacza „targ”. Obszar, na którym leży Turku, był zamieszkiwany już w epoce brązu. W VIII, IX i X wieku miasto pełniło funkcję ważnej osady handlowej. Turku było także stolicą Finlandii Południowo-Zachodniej (Varsinais-Suomi), która w 1249 roku wraz z resztą kraju została przyłączona do Szwecji. W Turku i pobliskich miastach zamieszkiwało wielu szwedzkich kupców, rzemieślników i chłopów, a do dziś widoczne są tu silne wpływy kultury szwedzkiej.

Rozkwit miasta przypadł na wiek XVI i XVII. W 1637 roku stanowisko gubernatora generalnego objął szwedzki polityk i dyplomata Per Brahe, który założył uniwersytet (Turun yliopisto) i został jego rektorem. Na początku XIX wieku Finlandia trafiła w ręce rosyjskie, a w 1812 roku stolicę kraju przeniesiono z Turku do Helsinek – głównie w celu zmniejszenia wpływów szwedzkich w Finlandii. Kraj uzyskał niepodległość w 1917 roku.

W czasie II wojny światowej Finlandia pozostawała neutralna aż do czerwca 1941, kiedy to doszło do sowieckich bombardowań Turku. Bezpośrednim efektem ataku było wypowiedzenie przez Finlandię wojny ZSRR, znanej jako wojna radziecko-fińska 1941–1944 lub wojna kontynuacyjna. Po II wojnie światowej do Turku przyłączono Naantali, Raisio i Kaarina.

Katedra w Turku (Turun tuomiokirkko)

Najstarsze miasto w Finlandii urzeka wyjątkowymi zabytkami. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych budynków w Turku jest katedra, konsekrowana 17 czerwca 1300 roku, która pełni funkcję narodowej świątyni Finlandii. Kościół leży w centrum miasta: na wzgórzu Unikankare, nad rzeką Aurajoki, przy Starym Rynku Wielkim (Vanha Suurtori). Kamienna katedra była budowana w kilku etapach, dlatego reprezentuje różne style, w tym romański, gotycki i neogotycki. W 1827 roku miał miejsce wielki pożar miasta, który całkowicie zniszczył wnętrze kościoła, dlatego obecny wygląd katedry pochodzi z okresu po jej odbudowie. Również po pożarze dobudowano charakterystyczną iglicę wieży o wysokości 101 metrów n.p.m.

Centralnym punktem katedry jest ołtarz przedstawiający „Przemienienie Pańskie” – obraz został namalowany w 1836 roku przez Fredrika Westina.

Znane osoby pochowane w katedrze w Turku to m.in. królowa Szwecji Katarzyna Månsdotter, biskup Turku Paulus Juusten, szwedzka księżniczka Sygryda Wazówna oraz szwedzki polityk Åke Henriksson Tott.

Katedra jest otwarta codziennie od 9.00 do 18.00, a wejście jest bezpłatne. Na terenie budowli znajdują się również kawiarnia oraz muzeum katedralne (bilet normalny do muzeum kosztuje 2 euro, a ulgowy 1 euro). Muzeum przedstawia historię i etapy budowy kościoła, a wśród eksponatów znajdują się m.in. rzeźby świętych i przedmioty sakralne z okresu katolickiego, a także tekstylia i srebra z okresu poreformacyjnego.

Zamek w Turku (Turun linna)

Najważniejsze atrakcje w Turku obejmują też średniowieczny zamek wzniesiony na przełomie XIII i XIV wieku. Pierwotnie został założony ok. 1280 roku jako obóz warowny, a inspiracją do budowy były rzymskie założenia obronne. Z początkiem XIV wieku zmieniła się jego funkcja – budowla stała się zamkniętym zamkiem i podzielono ją na zamek właściwy oraz rezydencję obronną. W XVI wieku w zamku rezydował wielki książę Finlandii Jan III, który przebudował go na obecny styl renesansowy. Na zamku w Turku był też więziony Eryk XIV, który wcześniej wygnał stąd swojego brata Jana III i jego żonę Katarzynę Jagiellonkę. W XVII wieku rezydował tu wspomniany już gubernator generalny Per Brahe, założyciel Uniwersytetu w Turku.

W wyniku sowieckich bombardowań z 1941 roku zamek doznał sporych szkód, lecz po ich usunięciu został udostępniony do zwiedzania. Obecnie można tu zwiedzać sale zamkowe, lochy oraz muzeum poświęcone historii Turku i Finlandii. Jest to bez wątpienia jeden z najważniejszych zabytków w całym kraju, dlatego koniecznie trzeba go zobaczyć podczas wyjazdu do Turku. Zamek jest otwarty od wtorku do niedzieli, a bilety kosztują od 6 do 14 euro (dzieci do lat 7 mają wstęp wolny). W okresie wakacyjnym bilety są o ok. 2 euro droższe.

Wioska Muminków (Muumimaailma)

Uwielbiasz Muminki? Koniecznie odwiedź Naantali! Jest to miasto wchodzące w skład zespołu miejskiego Turku. Na należącej do Naantali wyspie Kailo mieści się bowiem wyjątkowa Wioska Muminków, która istnieje już od 1993 roku. Muumimaailma to jedyny w swoim rodzaju park rozrywki poświęcony w całości Muminkom. Obiekt jest otwarty tylko w czerwcu, lipcu i sierpniu, dlatego wakacje to najlepsza pora, by zobaczyć na żywo postaci stworzone przez Tove Jansson i sprawdzić, jak naprawdę wygląda Wioska Muminków.

Jakie atrakcje czekają na odwiedzających? Obiekt oferuje ok. 30 bajkowych lokalizacji, takich jak Dom Muminków, Dom Wiedźmy, Park Wynalazków Migotka, Obóz Włóczykija, Teatr Lalek, Teatr Emma, Dom Pani Filifionki czy Salon Piękności Panny Migotki. Na miejscu znajdują się również restauracje i sklepy, w których można nabyć wspaniałe pamiątki z ulubionymi postaciami. Wioska Muminków to atrakcja dla całej rodziny – opowieści o Muminkach są uwielbiane zarówno przez dzieci, jak i dorosłych, a miłość do tych sympatycznych trolli często trwa przez całe życie.

Warto kupić bilet z wyprzedzeniem (online), by zaoszczędzić kilka euro – bilet jednodniowy kosztuje 42 euro, dwudniowy 48 euro, a rodzinny dla 3, 4 lub 5 osób to koszt od 119 do 199 euro (bilety rodzinne można kupić wyłącznie online!).

Kościół Archanioła Michała (Mikaelinkirkko)

Miłośnikom budowli sakralnych polecamy nie tylko wizytę w katedrze – warto odwiedzić również kościół Archanioła Michała, który znajduje się w centrum Turku (Puistokatu 16). Budynek z czerwonej cegły pochodzi z roku 1905 i stanowi jeden z najpopularniejszych kościołów ślubnych w mieście, który może pomieścić aż 1800 osób. Architektem kościoła był Lars Sonck, który wygrał konkurs na projekt w wieku zaledwie 23 lat, pokonując wielu uznanych kolegów po fachu. Jest to doskonały przykład stylu neogotyckiego, a główna iglica kościoła wznosi się na wysokość 77 metrów, dzięki czemu stanowi dobry punkt orientacyjny.