Najpiękniejsze kościoły w Skandynawii

Plan zwiedzania często obejmuje wizyty w słynnych kościołach. Jeśli uwielbiasz zabytki sakralne, podczas wyjazdu do Skandynawii koniecznie odwiedź kościoły z poniższej listy. Znajdziesz na niej najpiękniejsze obiekty w całej Skandynawii.

Katedra w Uppsali (Szwecja)

Uppsala domkyrka to protestancka katedra pod wezwaniem św. Eryka, św. Olafa i św. Wawrzyńca. Obiekt w stylu gotyckim jest największą budowlą sakralną w całej Skandynawii – ma 118,7 metrów długości i 45 metrów szerokości. Budowę rozpoczęto w 1270 roku w Östra Aros, czyli obecnej Uppsali. W latach 1473, 1572 i 1702 budynek nawiedziły duże pożary, dlatego był kilkakrotnie przebudowywany.

Na jednej z wież katedry znajdują się dwa dzwony zrabowane w 1703 roku z Polski, a jeden z nich (Thornan) jest największym dzwonem kościelnym w Szwecji. Katedra w Upssali bije wiele rekordów: znajduje się tu także największy szwedzki witraż Okno Syna, którego powierzchnia wynosi 119 m2. W tym obiekcie od średniowiecza do końca XVII wieku koronowano szwedzkich królów.

W północnej wieży znajdziemy skarbiec katedralny zawierający wspaniałe zbiory średniowiecznych szat liturgicznych, pozłacaną suknię królowej Małgorzaty I czy szpadę Jana III Wazy. W katedrze mają też spoczywać szczątki św. Eryka, króla Szwecji w latach 1156-1160. W grobowcach pochowano również wiele innych historycznych postaci, takich jak Gustaw I Waza, Katarzyna saska czy Katarzyna Jagiellonka.

Strona www: https://www.svenskakyrkan.se/uppsaladomkyrka

Adres: Domkyrkoplan, 753 10 Uppsala

Informacje dla zwiedzających: W katedrze organizowane są m.in. koncerty organowe, wystawy i wycieczki w języku angielskim. W sklepiku katedralnym można nabyć pamiątki, pocztówki, rękodzieło, herbatę i miód. Obok budynku znajduje się kawiarnia. Obiekt jest otwarty codziennie od 08:00 do 18:00 (z nielicznymi wyjątkami).

Katedra w Lund (Szwecja)

Lunds domkyrka to kościół luterański pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny i św. Wawrzyńca. Jest to obiekt wyjątkowy, gdyż jako jedyna budowla sakralna w Szwecji reprezentuje styl romański, choć trzeba wiedzieć, że jest to po części zasługa XIX-wiecznej stylizacji.

Skania, czyli region, w którym leży Lund, przed 1658 rokiem znajdowała się w rękach Duńczyków. W 1060 roku powstała diecezja w Lund wskutek podziału diecezji w Roskilde. Wkrótce potem rozpoczęto budowę katedry, którą finansował król duński. Na początku XII wieku arcybiskupstwo w Lund obejmowało władzą kościelną całą Skandynawię, a od XIII do XV wieku w katedrze koronowano królów Danii. Kiedy Skania została przyłączona do Szwecji, w katedrze świętowano założenie Uniwersytetu w Lund, a także rozpoczęto prace renowacyjne, które kontynuowano w kolejnych latach.

Charakterystyczne dla obiektu są dwie wieże z namiotowymi dachami o wysokości 55 metrów, które pochodzą z drugiej połowy XIX wieku – zajęły miejsce średniowiecznych wież, a za przebudowę odpowiadał Helgo Zettervall, który zajmował się również przebudową katedry w Uppsali. W budynku znajduje się zegar astronomiczny z XV wieku, a także sześć XX-wiecznych organów – największych w Szwecji.

Strona www: https://www.svenskakyrkan.se/lundsdomkyrka

Adres: Kyrkogatan 4, 22222 Lund

Informacje dla zwiedzających: Katedra jest otwarta codziennie (08:00-18:00 w dni powszednie, 09:30-17:00 w soboty, 09:30-18:00 w niedziele) i oferuje bezpłatne wycieczki z przewodnikiem w pierwszy weekend miesiąca. Obok obiektu znajduje się centrum dla zwiedzających (Domkyrkoforum) z kawiarnią i punktem informacyjnym. Około 150 metrów od katedry znajdziesz skansen Kulturen z końca XIX wieku.

Katedra Nidardos (Norwegia)

Nidarosdomen to gotycka katedra w Trondheim z 1152 roku. Nidaros jest dawną nazwą Trondheim, które do 1217 roku pełniło funkcję stolicy wikińskiej Norwegii. Budynek wzorowano na angielskiej katedrze Canterbury. Jest to druga największa (po katedrze w Upssali) świątynia sakralna w Skandynawii, a zarazem miejsce bardzo ważne dla chrześcijan – zbudowano ją nad grobem norweskiego króla Olafa II, który wprowadził chrześcijaństwo do Norwegii. Katedra została nawiedzona przez wiele pożarów, a swój obecny wygląd zawdzięcza odbudowie w latach 1869-2000. Katedra Nidaros jest najdalej na północ wysuniętą gotycką katedrą średniowieczną na świecie.

W katedrze Nidaros są przechowywane królewskie regalia, którym poświęcona jest Narodowa Wystawa Regaliów z królewską koroną i resztą norweskich klejnotów koronnych. Od 1814 roku w Nidarosdomen odbywają się koronacje norweskich królów.

Strona www: https://www.nidarosdomen.no/

Adres: Kongsgårdsgata 2, 7013 Trondheim

Informacje dla zwiedzających: Katedra jest otwarta codziennie, poza sezonem obowiązują następujące godziny: 09:00-14:00 w dni powszednie, 09:00-13:00 w soboty i 13:00-16:00 w niedziele. W celu rezerwacji wycieczki konieczny jest kontakt mailowy lub telefoniczny. Wejście do katedry jest płatne i kosztuje 60 NOK (dzieci i studenci), 120 NOK (dorośli) lub 300 NOK (rodzina). Od maja do sierpnia można zwiedzać wieżę w cenie +70 NOK. Dodatkowa opłata obowiązuje na regalia królewskie i do Muzeum Pałacu Arcybiskupiego, choć można kupić bilet łączony na wszystkie atrakcje.

Kościół klepkowy w Heddal (Norwegia)

Norwegia słynie z kościołów klepkowych (stavkirke, gdzie stav oznacza ‘klepkę’, a kirke ‘kościół’), a największym jest ten w Heddal. Kościoły klepkowe (słupowe) to drewniane kościoły norweskie wznoszone od X do XIII wieku. Dominują w nich pionowe słupy, podczas gdy w typowych konstrukcjach znajdują się poziome belki. Kościoły klepkowe zaliczamy do najstarszych zabytków drewnianych w Europie, a znajdziemy je nie tylko w Norwegii – jeden z nich został w 1842 roku przeniesiony z norweskiego Vang do polskiego Karpacza.

Wróćmy jednak do Heddal stavkirke – największego z 28 kościołów klepkowych w Norwegii (w całym kraju było niegdyś aż 1000 kościołów słupowych). Budowla powstała w 1242 roku, choć część materiałów budowlanych ma pochodzić z IX wieku. W XIX wieku kościół przeszedł gruntowną renowację i wtedy też otrzymał dzwon zewnętrzny. Do jego budowy nie wykorzystano klasycznych gwoździ, a jedynie drewniane trzpienie.

Odwiedzając kościół w Heddal, można się przenieść do średniowiecza. Obiekt ma trzy wieże, 25 metrów długości, 17 metrów szerokości i 29 metrów wysokości. Niedawno udostępniono do zwiedzania średniowieczne meble (Sigurdmøblene), na których znajdują się motywy będące świadectwem wierzeń i mitów nordyckich.

Strona www: https://www.heddalstavkirke.no/

Adres: Heddalsvegen 412, 3678 Notodden

Informacje dla zwiedzających: Godziny otwarcia są zmienne, dlatego najlepiej sprawdzić je na stronie obiektu. Wejście jest płatne, a bilety można nabyć w Kafe Olea: ceny 30-100 NOK. W szczycie sezonu wycieczki odbywają się co godzinę, a przy kościele znajdują się kawiarnia i sklep. Kościół można też zwiedzić podczas wirtualnego spaceru.

Katedra w Roskilde (Dania)

Roskilde Domkirke to gotycka katedra ewangelisko-luterańska z XI wieku. Był to pierwszy gotycki kościół w Skandynawii, który stał się inspiracją do gotyckiego budownictwa sakralnego na północy Europy. Katedra znajduje się w słynącym z festiwalu muzycznego Roskilde, do którego można się dostać pociągiem z Kopenhagi w zaledwie 25 minut. W 1995 roku budynek wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, a dzięki wielu wyjątkowym kaplicom królewskim katedra odzwierciedla 800-letnią historię architektury. Budowla w Roskilde znajduje się też na trasie Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego.

Katedra jest miejscem spoczynku królów duńskich, od wczesnego średniowiecza do dziś – spoczywa tu prawdopodobnie 40 monarchów. Oprócz grobów królewskich w katedrze znajdują się także liczne groby szlacheckie i mieszczańskie, w sumie ponad 1000 osób.

W katedrze po śmierci zostanie też pochowana obecna królowa, Małgorzata II. Jej nagrobek jest już gotowy, a jego kopię można oglądać w kościele – oryginał autorstwa Bjørna Nørgaarda będzie pokazany dopiero po śmierci królowej.

Strona www: https://roskildedomkirke.dk/english/
Adres: Domkirkestræde 10, 4000 Roskilde
Informacje dla zwiedzających: Godziny otwarcia zmieniają się sezonowo, dlatego warto je sprawdzić na stronie katedry. Wstęp do królewskich grobowców, kaplic, muzeum i galerii jest płatny (z wyjątkiem dzieci 0-17 lat) i kosztuje 50-70 DKK.

Katedra w Ribe (Dania)

Położone w południowo-zachodniej Jutlandii Ribe jest najstarszym (obok Hedeby) miastem w Danii. Ribe Domkirke to najlepiej zachowana duńska budowla sakralna w stylu romańskim, a także najstarszy kościół w Danii. Pierwszy kościół w Ribe powstał już w 850 roku, a budowę obecnej katedry rozpoczęto ok. 1150 roku. W XIV wieku katedra została rozbudowana i jej styl zmienił się z romańskiego na gotycki. Do dziś z oryginalnego wyposażenia zachowały się jedynie chrzcielnica z brązu, rzeźba Grupa św. Jurgena, lichtarz i nagrobek Ivara Muncha.

Katedra ma trzy wieże, a każda z nich jest inna – największą jest dostępna do zwiedzania północna wieża obronna z XIII wieku (Borgertårnet) o wysokości 50 metrów, symbol Ribe od 700 lat i doskonały punkt widokowy. Katedra w Ribe to najważniejsza budowla Danii z okresu wczesnego średniowiecza, która jest równocześnie jedynym pięcionawowym kościołem w kraju. Oprócz nabożeństw odbywają się tu również koncerty, wykłady i inne spotkania o charakterze społeczno-kulturalnym. Na odwiedzających czeka też Muzeum Katedralne, które ukazuje historię budowy katedry i opowiada o reformacji w Danii w 1536 roku.

Strona www: https://www.ribe-domkirke.dk/
Adres: Torvet 6760 Ribe
Informacje dla zwiedzających: Godziny otwarcia zmieniają się sezonowo, a w niedziele i święta kościół jest otwarty dla turystów dopiero od godziny 12:00. Wstęp do katedry jest bezpłatny. Wstęp do wieży obronnej i Muzeum Katedralnego kosztuje 25 DKK/dorośli i 15 DKK/dzieci.