Jelling – kolebka Danii

Niedaleko Kopenhagi, niecałe trzy godziny jazdy pociągiem lub autobusem, znajduje się niewielka wioska, a w niej mały kościółek z ładnie zagospodarowanym terenem wokół. Niby nic spektakularnego, ale nie dajcie się zwieść jego „zwyczajności” – kościół w Jelling i jego okolice to jedno z najważniejszych historycznie miejsc w całej Danii.

Zaledwie rok przed tym, nim zrobił to Mieszko I wraz z całym dworem, król Wikingów Harald Sinozęby oficjalnie pożegnał panteon bóstw nordyckich i przeszedł na chrześcijaństwo. Dla obydwu narodów był to oficjalny początek istnienia ich państw. Duńczycy mają jednak to szczęście, że zgodnie z tamtejszymi zwyczajami król Harald potwierdził ten akt runami wyrytymi na ogromnym kamieniu, który umieścił niedaleko podobnego obelisku ustawionego tu kilka lat wcześniej przez jego ojca – króla Gorma Starego. Napis – oprócz obwieszczenia faktu podbicia przez Haralda Danii i Norwegii oraz przyniesienia Duńczykom chrześcijaństwa – zawiera też hołd dla jego ojca i matki. Ten kamień stanowi swoiste świadectwo chrztu Danii, a obraz wyrytej przy inskrypcji postaci Chrystusa zdobi również wszystkie duńskie paszporty.

Nieco mniejszy kamień Gorma zawiera z kolei najstarszą wzmiankę o Danii jako kraju, a poświęcony jest także pamięci jego żony – Thyrve. Obydwa głazy zostały otoczone nowoczesnymi obudowami ze szkła i brązu, z powodu aktu wandalizmu, któremu w roku 2011 uległ jeden z nich.

W czasie swoich rządów król Harald wzniósł w pobliżu głazów także dwa ogromne 10-metrowe kurhany. Dziś zwiedzający mogą z ich szczytów oglądać m.in. setki białych słupów otaczających całe to miejsce i wyznaczających przybliżone położenie oryginalnej drewnianej palisady. Harald oprócz kurhanów zbudował również drewniany kościół, który jednak wkrótce uległ zniszczeniu w pożarze. W jego miejscu powstały jeszcze dwa, które również spłonęły. Czwarty – ten, który stoi do dziś – to kamienny kościół romański zbudowany ok. 1100 roku. On również stanowi nie lada atrakcję historyczną, tym bardziej, że przeszedł gruntowną renowację dla uczczenia wejścia Danii w nowe millenium. Znajdują się w nim odnowione freski, a cały wystrój: posadzki, okna, meble i dekoracje to majstersztyk sztuki religijnej zawierający też mnóstwo odniesień do historii tego miejsca. Jego autorem jest uznany duński artysta Jorn Larsen, a całość odsłonięto podczas obchodów zakończenia drugiego tysiąclecia, w których wzięła udział królowa Małgorzata II wraz z przedstawicielami najwyższych duńskich władz. Elementem obchodów był m.in. ponowny pochówek szczątków Gorma Starego w wyremontowanej krypcie pod kościołem.