Czy dziki kemping jest dozwolony w Szwecji?

Szwecja słynie z pięknych terenów zielonych, dlatego wiele osób planuje wycieczkę do Szwecji pod namiot. Dużą popularnością cieszą się zwłaszcza dzikie kempingi, czyli biwakowanie w otoczeniu natury poza dużymi skupiskami turystów – w lesie, na wsi, nad morzem czy na wzgórzach. Dziki kemping jest legalny w Szwecji, jednak taka forma biwakowania wymaga odpowiedniej wiedzy i przestrzegania określonych zasad. Sprawdź, co musisz wiedzieć, zanim wybierzesz się na dziki kemping do Szwecji.

Prawo wszystkich ludzi a dziki kemping

W Szwecji, Norwegii i Finlandii obowiązuje tzw. prawo wszystkich ludzi (szw. Allemansrätten) mówiące, że każdy człowiek ma prawo do kontaktu z naturą. Oznacza to, że człowiek stanowi integralną część przyrody, a cywilizacja powinna współistnieć, a nie rywalizować z naturą. Nie jest to prawo pisane, jednak zostało wspomniane w szwedzkiej konstytucji i kodeksie ochrony środowiska.

Dziki kemping w Szwecji jest całkowicie legalny, a więc każdy człowiek ma prawo korzystać z lasów (państwowych i prywatnych), chodzić po górach, pływać w rzekach i jeziorach, a także zbierać grzyby, jagody i kwiaty. Turyści mogą rozbijać namioty w niemal dowolnych miejscach, o ile ich obecność nikomu nie przeszkadza i nie narusza prywatności właścicieli terenów. Swobodne biwakowanie jest możliwe przez jedną lub dwie noce (dłuższy nocleg wymaga zgody właściciela terenu), w odległości minimum 150 metrów od najbliższego domu.

Najważniejsze zasady dzikiego kempingu w Szwecji

Należy pamiętać, że dziki kemping wymaga przestrzegania określonych reguł. Podstawową zasadą jest poszanowanie natury i innych ludzi. Nie wolno więc śmiecić, niszczyć przyrody i przeszkadzać mieszkańcom, a po skończonym biwakowaniu teren należy zostawić w stanie jak najbardziej zbliżonym do zastanego.

Inne ważne zasady:

● Dziki kemping z reguły nie jest możliwy w parkach narodowych i rezerwatach przyrody, choć istnieją wyjątki. W niektórych parkach znajdują się wyznaczone obszary, na których można rozbić namiot, a także miejsca do zaparkowania kampera. Istnieją też kempingi w pobliżu parków narodowych. Zasady dotyczące konkretnych lokalizacji znajdziesz na liście szwedzkich parków narodowych (w Szwecji znajduje się 30 tego typu obiektów).

● Niedozwolone jest biwakowanie na terenach prywatnych (chyba że mamy zgodę właściciela), boiskach sportowych i gruntach rolnych.

● Prawo wszystkich ludzi dotyczy turystów niezmotoryzowanych. Jeśli podróżujesz kamperem, pamiętaj, by parkować w wyznaczonych miejscach.

Rozbijanie namiotów

Możesz rozbić namiot na noc lub dwie, o ile nie przeszkadzasz właścicielowi gruntu ani nie niszczysz otaczającej przyrody. Znajdź miejsce oddalone od domów i nieznajdujące się na polach uprawnych. Wybierz solidne podłoże do rozbicia namiotu i unikaj gruntów wykorzystywanych do wypasu zwierząt lub celów rolniczych. Prawo wszystkich ludzi umożliwia rozbicie 1-3 namiotów na 1-2 noce. W przypadku większych grup konieczne może być uzyskanie zgody właściciela gruntu. W parkach narodowych i rezerwatach przyrody obowiązują specjalne zasady, które mogą ograniczać prawo publicznego dostępu – namioty są tam zwykle dozwolone wyłącznie w wyznaczonych miejscach kempingowych.

Jazda na rowerze

W Szwecji można jeździć na rowerze w naturze oraz po prywatnych drogach i szlakach. Należy jednak pamiętać, by nie robić tego przez prywatne posesje, po polach uprawnych i terenach, które można łatwo uszkodzić. Trzymaj się z dala od nieutwardzonych ścieżek, zwłaszcza wiosną i jesienią, kiedy podłoże jest wilgotne. Unikaj również wrażliwego podłoża, takiego jak gleba i skały pokryte porostami i mchem, gąbczaste łąki czy torfowiska. W parkach narodowych i rezerwatach przyrody mogą obowiązywać specjalne zasady dotyczące jazdy na rowerze – może ona zostać całkowicie zakazana lub ograniczona do niektórych szlaków.

Rozpalanie ognisk

Możesz rozpalić ogień, jeśli warunki są bezpieczne. Wybierz takie miejsce, w którym nie ma ryzyka rozprzestrzenienia się ognia lub powodowania uszkodzeń gleby i roślinności. Najlepsza jest ziemia żwirowa lub piaszczysta, mniej odpowiednie są natomiast mchy, torfowiska i gleby leśne bogate w próchnicę. Nie rozpalaj ognia na skałach lub obok nich – ciepło prowadzi do pękania i trwałego zniekształcania skał. Do rozpalenia ogniska możesz zbierać opadłe szyszki i suche gałęzie. Nie wolno jednak wycinać drzew i krzewów ani usuwać gałęzi lub kory z żywych drzew. Zabronione jest także wykorzystywanie powalonych drzew. W okresie suszy mogą obowiązywać zakazy rozpalania ognisk. W parkach narodowych i rezerwatach przyrody obowiązują specjalne zasady.

Zbieranie kwiatów, jagód i grzybów

W Szwecji legalne jest zbieranie dzikich owoców leśnych, takich jak borówka, czarna jagoda i malina moroszka. Dotyczy to jednak wyłącznie roślin dziko rosnących, dlatego nie można ich zbierać na terenie ogrodów i upraw. Zakazane jest również wycinanie drzew i krzewów, łamanie gałęzi, zdzieranie kory brzozowej lub uszkadzanie drzew w inny sposób. Niektóre rośliny mogą podlegać ochronie, a na obszarach chronionych (w parkach narodowych i rezerwatach przyrody) obowiązują specjalne zasady. Niedopuszczalne jest również rozbijanie skał i rzeźbienie słów na ich powierzchni. Na opuszczonych terenach, na których nie ma żadnych budynków, można zbierać dzikie jabłka, wiśnie, maliny, agrest i inne owoce.

Polowanie i wędkowanie

Prawo wszystkich ludzi nie dotyczy polowań i rybołówstwa. Łowiectwo i rybołówstwo należą jednak do najpopularniejszych sposobów spędzania wolnego czasu w Szwecji – ponad 320 000 Szwedów poluje rekreacyjnie, a nawet milion osób zajmuje się wędkowaniem. Cudzoziemcy mogą łowić ryby na wodach publicznych bez zezwolenia, pod warunkiem że używają sprzętu ręcznego. Wędkarstwo rekreacyjne bez licencji jest również dozwolone na niektórych wodach prywatnych oraz w pięciu największych szwedzkich jeziorach — Vänern, Vättern, Mälaren, Hjälmaren i Storsjön. Jeśli chcesz wędkować na innych wodach prywatnych, musisz uzyskać licencję lub inne zezwolenie. Łowienie za pomocą sieci, trolling czy łowienie metodą tip-up nie jest dozwolone bez licencji.

Biwakowanie z psem

Zabierasz w podróż czworonoga? Pamiętaj o przestrzeganiu zasad. W okresie od 1 marca do 20 sierpnia psy nie mogą biegać swobodnie po terenach wiejskich i muszą być trzymane na smyczy – wynika to z ustawy o polowaniach, gdyż w tym czasie rozmnażają się dzikie zwierzęta. Nakaz dotyczy wszystkich terenów przyrodniczych, w tym lasów i dużych parków. Poza tym okresem należy również pilnować psa i uniemożliwiać mu samodzielne bieganie po terenach wiejskich – taki zwierzak może bowiem zostać postrzelony, a nawet zastrzelony przez właściciela gruntu mającego prawo do polowania. Smycz jest również obowiązkowa w parkach narodowych, a w niektórych tego typu obiektach czworonogi nie są mile widziane.

Więcej na temat zasad dotyczących prawa wszystkich ludzi (prawa publicznego dostępu) znajdziesz na stronie szwedzkiego Ministerstwa Ochrony Środowiska – dostępnej również po angielsku.