Co warto zobaczyć na Wyspach Owczych?

O Wyspach Owczych nie mówi się w Polsce zbyt wiele. To położone między Islandią, Szkocją i Skandynawią państwo ma jednak bardzo dużo do zaoferowania turystom, którzy zdecydują się na przyjazd. Z czego słyną Wyspy Owcze i co warto zobaczyć podczas pobytu? Sprawdź nasz praktyczny przewodnik!

Jak powstały Wyspy Owcze?

Wyspy Owcze (nazywane przez miejscowych Føroyar) to wulkaniczny archipelag położony na Oceanie Atlantyckim. Mieszka tam ponad 53 941 osób, a obywatele Wysp Owczych to Farerowie. Stolicą kraju jest Tórshavn, położony ok. 1600 km od Kopenhagi. Cały archipelag składa się z 18 (w tym 17 zamieszkanych) wysp o łącznej powierzchni 1399 km².

Legenda głosi, że Wyspy Owcze powstały z brudu spod paznokci Boga, który zebrał się tam wskutek tworzenia świata. Inna opowieść nawiązuje do szkockiego potwora Stoorworma, morskiego węża zgładzonego przez młodego Assipattle. W śmiertelnych konwulsjach Stoorworm wypluł język, który uformował Morze Bałtyckie, uderzeniami ogona oddzielił Danię od Skandynawii, a z jego ciała została stworzona Islandia. Z kolei z zębów potwora powstały Orkady, Szetlandy i Wyspy Owcze. Zwolennicy faktów naukowych powinni natomiast wiedzieć, że Wyspy Owcze uformowały się wskutek trzech serii podmorskich erupcji wulkanicznych.

Dlaczego Wyspy Owcze należą do Danii?

Już w VII wieku mieszkali tu eremici irlandzcy, a następnie wikingowie. Od 1035 roku Wyspy Owcze stanowiły własność Norwegii, która w 1397 roku, wskutek postanowień unii kalmarskiej, wraz z Danią i Szwecją trafiła pod berło wspólnego króla. Po przegranej w wojnach napoleońskich (1814) Dania została zobowiązana do oddania Norwegii Szwedom – udało jej się jednak zachować tereny, które wcześniej należały do Norwegów, czyli Grenlandię, Islandię i Wyspy Owcze.

W 1948 weszła w życie Zasada Samostanowienia, która nadała Wyspom Owczym status terytorium zależnego Królestwa Danii. Nie jest to więc państwo niepodległe, lecz samodzielne – Farerowie mają własny język, parlament, rząd, premiera, banknoty, hymn, a nawet reprezentację piłkarską. Obywatele Wysp Owczych mają też dwa języki urzędowe: farerski i duński.

Zasada Samostanowienia daje Danii prawo do kontroli pewnych kwestii związanych z obronnością Wysp Owczych oraz polityką zagraniczną, monetarną i sądową. Podczas gdy przedstawiciel Danii w farerskim parlamencie pełni jedynie rolę obserwatora, Farerowie mają dwóch czynnych posłów w parlamencie duńskim. Mimo że Wyspy Owcze to terytorium zależne Danii, nie należą one do Unii Europejskiej.

-> Jak już wiesz Wyspy Owcze należą do Danii. A co warto zobaczyć w Danii i to zupełnie za darmo? Przeczytaj: Co możesz zobaczyć w Danii za darmo? <-

Klimat, flora i fauna

Krajobraz Wysp Owczych jest bardzo charakterystyczny – wypełniony skałami, dolinami polodowcowymi, klifami i fiordami. Klimat na Wyspach jest umiarkowany chłodny i wyróżnia się wysokim poziomem opadów oraz dość ciepłymi zimami i chłodnymi latami. To idealne miejsce do życia dla osób, które nie przepadają za upałami i słonecznymi dniami – na Wyspach Owczych zazwyczaj jest pochmurno, mgliście, wietrznie i deszczowo, a średnia temperatura w sierpniu to tylko +10,5°C.

Ze względu na silne wiatry, chłodny klimat i intensywny wypas zwierząt hodowlanych na Wyspach Owczych nie ma naturalnie występujących drzew. Charakterystyczne dla tego miejsca są natomiast mchy, porosty, trawy i rośliny wydmowe. To jednak nieprawda, że na Wyspach Owczych nie znajdziemy ani jednego drzewa – Farerowie stosują sztuczne nasadzenia, dlatego na terenie kraju znajduje się 19 lasów o łącznej powierzchni 33,1 hektara (0,02% powierzchni Wysp Owczych). Ponadto istnieją różne mniejsze plantacje drzew, dzięki czemu całkowita powierzchnia zalesiona sięga łącznie ok. 75 hektarów.

Czy wiesz, że na 1 km² powierzchni Wysp Owczych przypada aż 57 owiec? Szacuje się, że w całym kraju żyje ok. 70 tysięcy owiec, czyli nawet o 20 tysięcy więcej niż ludzi! Nic więc dziwnego, że ull er Føroya gull, czyli wełna jest farerskim złotem.

Choć Wyspy Owcze słyną przede wszystkim z owiec, jest to również raj dla ornitologów – do tej pory zaobserwowano tam ponad 300 gatunków ptaków! W okresie lęgowym każdego roku przylatują tu nawet 2 miliony morskich ptaków, takich jak fulmary czy maskonury.

Co warto zobaczyć na Wyspach Owczych?

Archipelag Wysp Owczych składa się z 17 zamieszkanych wysp. Bezludna Lítla Dímun to zarazem najmniejsza wyspa archipelagu, która wyróżnia się stromymi zboczami i charakterystyczną chmurą soczewkowatą unoszącą się nad jej powierzchnią. Mieszkają tu jedynie owce i ptaki morskie, a dotarcie na Lítla Dímun wymaga użycia specjalistycznego sprzętu wspinaczkowego. Jeśli planujesz podróż na Wyspy Owcze, polecamy odwiedzić pozostałe miejsca, które są zamieszkiwane przez Farerów.

Streymoy

Celem podróży większości turystów jest największa wyspa archipelagu, czyli Streymoy, gdzie znajduje się stolica kraju, Tórshavn (z duńskiego „Port Thora”). Na Streymoy mieszka ponad 20 tysięcy osób, dlatego jest to najbardziej zaludnione miejsce w kraju. W stolicy warto zobaczyć fort Skansin, który znajduje się na wzgórzu górującym nad portem. Fort powstał w 1580 roku w celu ochrony przed najazdami pirackimi, a w czasie II wojny światowej był brytyjską bazą wojskową. Najstarszy dom w całym mieście to z kolei Munkastovan z XIII wieku. W stolicy znajdziemy także pięć kościołów, w tym Havnar kirkja (1788), gdzie znajduje się dzwon pochodzący z wraku statku Norweski Lew, który zatonął u brzegów Eysturoy w 1707 roku. Spragnionym farerskiej kultury polecamy wizytę w Narodowej Galerii Sztuki Listasavn Føroya oraz Muzeum Narodowym Wysp Owczych Føroya Farnminnisavn.

Vágar i Mykines

Ze Streymoy można się z łatwością dostać podmorskim tunelem na Vágar, gdzie znajduje się lotnisko. Niedaleko terminalu leży miejscowość Sørvágur, a także największe jezioro archipelagu, czyli Sørvágsvatn (ponad 6 km długości). Na południowym krańcu jeziora znajdziemy potok wpadający do Oceanu Atlantyckiego 45-metrowym wodospadem. Na zachód od Vágar leży wyspa Mykines, którą powinni odwiedzić miłośnicy ornitologii – gniazdują tu między innymi maskonury.

Eysturoy

Z wyspy Streymoy można dostać się na Eysturoy mostem Streymin (220 m), który jest jedynym mostem na Oceanie Atlantyckim. Eysturoy to druga co do wielkości wyspa archipelagu, zamieszkiwana przez ok. 11 tysięcy osób. Ciekawa atrakcja znajduje się w wiosce Eiði, gdzie turyści mogą odwiedzić Muzeum Látrið – skansen odtwarzający warunki życia na Wyspach Owczych w 1850 roku. Stąd można również dostać się na najwyższy szczyt archipelagu, czyli Slættaratindur (880 m n.p.m.).

Borðoy i Viðoy

Klaksvík, drugie największe miasto archipelagu, leży na wyspie Borðoy i jest zamieszkiwane przez 4668 osób. Klaksvík jest osłonięty efektownymi górami, które stanowią jednak zagrożenie lawin i osunięć. Będąc w mieście, warto odwiedzić XX-wieczny kościół Christianskirkjan, gdzie znajdują się duńska chrzcielnica i wisząca u stropu 8-osobowa łódź wiosłowa. Wielbiciele piwa powinni natomiast odwiedzić piwiarnię Roykstovan. Z Borðoy można dostać się drogą lądową na Viðoy. W kościele w Viðareiði znajdują się srebra podarowane mieszkańcom jako podziękowanie za uratowanie angielskiej załogi w XIX wieku.

Suðuroy

Najdalej wysunięta na południe wyspa słynie z wydobycia węgla kamiennego. Można się tutaj dostać promem Smyril, który kilka razy dziennie odpływa z Tórshavn. Cała przeprawa trwa 2 godziny, a w tym czasie turyści mogą podziwiać 1/3 wszystkich wysp archipelagu. Prom kończy rejs w Tvøroyri, gdzie hodowane są m.in. pstrągi i łososie. Podczas wizyty na wyspie warto udać się do Vágur, największego miasta Suðuroy, gdzie koniecznie trzeba kupić odzież wełnianą marki Sirri – dzięki bardzo wysokiej zawartości lanoliny swetry, czapki i rękawiczki Sirri mają właściwości wodoodporne.

-> A może marzy Ci się podroż do Finlandii? Przeczytaj: Samochodem do Finlandii - o czym pamiętać, co warto zobaczyć? <-

Jak dostać się na Wyspy Owcze i kiedy pojechać?

Na Wyspach Owczych pada średnio przez 280 dni w roku, najmniej w okresie od maja do sierpnia. Jest to więc najlepszy czas na podróż, chyba że deszczowa pogoda zupełnie ci nie przeszkadza. Jadąc na Wyspy Owcze, trzeba tak naprawdę spodziewać się każdej pogody, gdyż może się ona wielokrotnie zmieniać w ciągu jednego dnia.

Na Wyspy Owcze można dostać się farerską linią Atlantic Airways lub duńskimi liniami SAS. Na bezpośrednie loty do Vágar można załapać się z Paryża, Kopenhagi, Billund, Aalborga, Oslo, Reykjaviku i Edynburga. Możesz również zdecydować się na lot z przesiadką w Kopenhadze z Gdańska, Warszawy lub Poznania. Jeśli nie chcesz latać z przesiadkami, możesz popłynąć promem Norröna, który kursuje z duńskiego Hirtshals do islandzkiego Seyðisfjörður – z przystankiem w Tórshavn. To najlepsza opcja dla osób podróżujących samochodem. Wcześniej można dostać się do Danii drogą lądową wiodącą przez Niemcy lub wsiąść na prom ze Świnoujścia do Ystad i stamtąd kierować się do Malmö, gdzie znajduje się Most nad Sundem, łączący Szwecję z Kopenhagą.

Książkowe ABC Wysp Owczych

Planujesz wyjazd na Wyspy Owcze? A może chcesz po prostu dowiedzieć się czegoś więcej o tym niezwykłym miejscu? Jeśli zależy ci na zdobyciu dodatkowych informacji i znalezieniu ciekawostek na temat Wysp Owczych, koniecznie zajrzyj do poniższych książek.

Maciej Brencz „Farerskie kadry. Wyspy, gdzie owce mówią dobranoc” – idealna pozycja zarówno dla początkujących, którzy dopiero odkrywają Wyspy Owcze, jak i dla tych, którzy od dawna fascynują się tym miejscem. Napisana w przystępny sposób i opatrzona kolorowymi fotografiami, do „połknięcia” w dwa wieczory.

Marcin Michalski, Maciej Wasielewski „81:1. Opowieści z Wysp Owczych” – reporterski duet w formie opowieści i anegdot przybliża czytelnikowi historię, ekonomię, politykę, kulturę i mentalność Farerów. Oprócz statystyk i danych encyklopedycznych znajdziemy tu wiele ciekawostek oraz opisów przygód autorów.

Maciej Brencz, Kinga Eysturland, Marcin Jakubowski, Łukasz Łach, Marcin Michalski „Wyspy Owcze. Przewodnik turystyczno-kulturowy” – przewodnik przygotowany przez polskich specjalistów od Wysp Owczych, który skupia się na informacjach ogólnych oraz praktycznej wiedzy adresowanej do turystów. Jeśli planujesz wyjazd na Wyspy, koniecznie sięgnij po tę pozycję.