W większości szwedzkich firm proces rekrutacji przebiega podobnie jak w Polsce. Należy wysłać swoje CV oraz list motywacyjny i czekać na zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną. Pracodawca zna Twoje umiejętności oraz doświadczenie zawodowe, pytania często więc nie mają związku z pracą i mogą dotyczyć np. rodziny lub zainteresowań. To dobra okazja, żeby wywrzeć dobre wrażenie.

Przed planowaną rozmową warto jednak przyswoić sobie kilka faktów, które mogą pomóc nam dobrze wypaść. Pomoże nam w tym poznanie zwyczajów i etykiety obowiązującej w szwedzkich miejscach pracy, zanim jeszcze wejdziemy w kontakt z potencjalnym pracodawcą i współpracownikami.

Atmosfera

Pracownicy szwedzkich firm w rozmowach odnoszą się do siebie w nieformalny sposób. Od szkolnych klas aż po sale konferencyjne – tytułowanie się per Pan czy Pani – dawno już odeszło w niepamięć. Uczniowie i nauczyciele, lekarze i ich pacjenci – każdy jest tutaj ze sobą po imieniu.

Ubiór w pracy często jest swobodny, ale zachowawczy. Pracownicy mogą przynosić do biur wygodniejsze obuwie zmienne, jak np. sandały czy tenisówki.

Lagom w sam raz

Szwedzka partykuła lagom nie jest jedynie słowem. Jest to koncept, który niełatwo przełożyć na inne języki. Zasadniczo znaczenie lagom można porównać do polskiego „akurat”, „tyle, co trzeba”, „nie za dużo, nie za mało”, „w sam raz”. Takie, lagom, w sam raz, powinno być z grubsza wszystko: pensja, dom, samochód, waga, ilość podkoszulków w szafie.

Wszechobecna idea (czy raczej mentalność) lagom widoczna jest także w szwedzkim biznesie. Pracownicy, jak i wielu pracodawców, często skupiają się na robieniu dokładnie tego, co jest w danym momencie najbardziej potrzebne (i robieniu tego dobrze!) zamiast rozpraszać się wieloma (często niepotrzebnymi) rzeczami na raz.

Mogą zdarzyć się takie sytuacje, w których chcemy upewnić się np. ile czasu mamy na wykonanie jakiegoś zadania. Przełożony może nam wówczas odpowiedzieć: „lagom mycket tid” (tłum. odpowiednią ilość czasu) i odejść bez słowa, pozostawiając nas samym sobie ze swoimi wątpliwościami.

Krótszy łańcuch poleceń

Szwedzkie przedsiębiorstwa mają tendencję do bycia raczej mniej zhierarchizowanymi od firm w innych krajach. W praktyce oznacza to, że menedżer jest bardziej dostępny dla swoich pracowników. Pracownicy mają możliwość przedłożenia swoich pytań, uwag oraz problemów szefowi bezpośrednio.

Większość szwedzkich pracowników należy do jednego z różnych związków zawodowych. W związku z widoczną obecnością związków na szwedzkim rynku pracy, pracownicy mają znakomite warunki pracy, często przewyższające standardem inne kraje. Sprawą najwyższej wagi jest zapewnienie pracownikom równouprawnienia oraz gwarancji stałego zatrudnienia. Związki dbają, by pracownik czuł się bezpieczny i niezagrożony w miejscu pracy.

Gdy przychodzi do podejmowania decyzji oraz rozwiązywania kwestii spornych, szwedzcy pracownicy odznaczają się skłonnością do pokładania dużej wiary w kompromisy i porozumienia. Jest ogólnie przyjęte, że lepiej jest otwarcie i szczegółowo omawiać pomysły i kierunki działania przed podjęciem jakichkolwiek decyzji. Typowy Szwed nie odczuwa potrzeby, aby wyróżniać się z tłumu czy być osobą, która będzie dokonywała wyborów w imieniu całej firmy. Oznacza jednak to, że podjęcie jakiejkolwiek decyzji może zająć dłuższą chwilę.

Uświęcona przerwa

Słowem, które absolutnie musi znaleźć się w słowniku każdego, kto zamierza podjąć pracę lub założyć działalność w Szwecji jest fika. Fika oznacza przerwę w pracy, podczas której szwedzcy pracownicy piją kawę i ucinają pogawędki (zazwyczaj 2 lub 3 razy dziennie). Takie przerwy w pracy są w Szwecji rzeczą świętą, więc nie należy dziwić się, jeżeli kolega z pracy lub partner w interesach w pewnych momentach dnia jest nagle nieosiągalny.

Punktualność jest bardzo ważna dla Szwedów – szczególnie, jeżeli chodzi o pracę! Zawsze są o czasie i wychodzą o czasie. Często zdarza się nawet, że na przerwy kawowe wychodzą o określonych godzinach. W życiu wielu Szwedów rodzina i życie prywatne zajmują bardzo wysokie miejsce w hierarchii wartości – dlatego po godzinach w pracy zostają tylko i wyłącznie, gdy jest to nieuniknione.

Nieważne, czy będzie to lagom filiżanka kawy podczas fika, czy włożenie sandałów po wejściu do biura, przykładanie uwagi do szwedzkiego modelu pracy na pewno sprawi, że Twoje zawodowe doświadczenia w Szwecji okażą się całkiem przyjemne.

-> Przeczytaj też: Szwecja jako miejsce pracy dla Polaków <-

9 przykazań dobrego pracownika w Szwecji

Nigdy:

* Nie próbuj robić nic na siłę

Wdrażanie się w strukturę firmy lub nawiązywanie z nią relacji zajmuje trochę czasu. Szwedzi zamykają się na nowe idee i plany, gdy tylko poczują, że są do czegoś zmuszani.

* Nie spóźniaj się

Bądź zawsze punktualnie, trzymaj się swojego planu dnia i zakończ dzień pracy o czasie.

* Nie przechwalaj się

Szwedzi zasadniczo są skromnym narodem i unikają upiększania swoich osiągnięć.

* Nie okazuj braku szacunku

Może się to wydawać oczywiste, ale jest to niezwykle ważne – znajomość szwedzkiej kultury i etyki pracy oznacza, że szanujesz osoby, z którymi pracujesz. Patrz i słuchaj uważnie, żeby wczuć się w sytuację zanim się odezwiesz.

Za to:

* Poznaj język

Angielski może być powszechnie używany w szwedzkich firmach, dobrze jest jednak nauczyć się szwedzkiego tak dużo, jak tylko zdołamy, zanim podejmiemy pracę. Początkowa znajomość nawet kilku słów i zwrotów zrobi pozytywne wrażenie na potencjalnym szefie i współpracownikach.

* Poznaj szwedzkie prawo podatkowe

Szczególnie, jeśli planujesz założyć działalność gospodarczą. Solidny research oraz skrupulatnie wykonana „robota papierkowa” są kluczem do dobrego startu.

* Planuj z wyprzedzeniem

Upewniaj się, że dajesz współpracownikom wystarczającą ilość czasu na wykonanie przydzielonych im zadań oraz na przygotowanie się do spotkania.

* Pracuj ciężko.

Bądź zawsze przygotowany i miej pewność, że rozumiesz i znasz na wylot swoje zadania lub problemy nad którymi pracujesz.

* Daj sobie czas.

Nie łatwo jest od razu przyzwyczaić się do szwedzkich przepisów, kultury pracy, czy relacji społecznych. Bądź cierpliwy i nie poddawaj się, a nawet się nie obejrzysz, jak sukces zapuka do Twych drzwi! Nie czekaj i sprawdź nasze rejsy promem do Szwecji!